| Edward Wojtakowski |
|
Edward Wojtakowski |
| |
|
|
| Benediktanoj kaj la gento Knobloch |
|
Benediktíni a rod Knobloch |
| |
|
|
| Lulilo de la gento Knobloch estis Alzaco, en kiu jam ekde la 7-a
jarcento vigle agis benediktanoj kaj poste ankaŭ cistercianoj. Iliaj
klostroj ekzistis en Alsbach (Alspach), Altdorf, Andlau, Ebersmünster,
Enschingen, Graufthal, Lützel (Lucelle), Maursmünster (Marmoutier), Munster
im Gregoriental, Murbach, Neuburg (Neubourg), Niedermünster, Odilienberg
(Ottilienberg), Paris ĉe Orbey, St. Johann, St. Leonhard, St. Marx, St.
Walburg, Schlettstadt (Sélestat), Selz, Thierenbach kaj Weißenburg
(Wissembourg). Knoblochoj loĝis en vilaĝoj apartenantaj al benediktanoj kaj
komence okupiĝis pri kultivado de ajlo. Benediktanoj alte aprezis sanigan
efikon de ajlo kaj unuaj venigis kaj ekkultivis tiun planton en Mezeŭropo
(Sankt Gallen). |
|
Kolískou rodu Knobloch bolo Alsasko, ktoré bolo od 7. storočia oblastí
živého pôsobenia benediktínov a neskôr i cisterciánov. Ich kláštory
existovali v Alsbach (Alspach), Altdorf, Andlau, Ebersmünster, Enschingen,
Graufthal, Lützel (Lucelle), Maursmünster (Marmoutier), Munster im
Gregoriental, Murbach, Neuburg (Neubourg), Niedermünster a Odilienberg
(Ottenberg), Paris blízko Orbey , St. Johann, St. Leonhard, St. Marx, St.
Walburg, Schlettstadt (Sélestat), Selz, Thierenbach a Weißenburg
(Wissembourg). Knoblochová žili v dedinách benediktínov a spočiatku
pestovali cesnak. Benediktíni si vysoko cenili liečivých vlastností cesnaku
a boli prví, kto ho pestovali v strednej Európe (St. Gallen). |
| |
|
|
| Ĝardenistij ‒ kultivantoj de ajlo en ĝardenoj de benediktanoj ‒ jam en
la 11-a kaj 12-a jarcentoj ricevis familian nomon Knobloch = ajlo
(altgermane Klobelouch = displitata cepo). Tiel la familia nomo
Knobloch aparftenas alñla plej malnova germana nomtavolo. |
|
Záhradníci, ktorí pestovali cesnak v benediktínskych záhradách, dostali
v 11. alebo 12. storočí meno Knobloch (staronemeckú Klobelouch = štiepaná
cibule). Priezvisko Knobloch preto patrí k najstaršie vrstve nemeckých
priezvisko. |
| |
|
|
| La plej olda skriba informo pri la nomo Knobloch (Clobelouch) devenas el
1197 kaj entenas ĝin unu el dokumentoj de la klostro en Selz. Sur la listo
de loĝantoj de Strasburgo el 1266 estas 10 Knoblochoj, kaj en 1283 jam 18
viraj reprezentantoj de tiu gento. Strasburgo estis tiutempe propraĵo de
episkopoj. La plej malnova informo pri Knoblochoj en Sankt Gallen devenas el
1388. |
|
Najstaršia zmienka o mene Knobloch (Clobelouch) pochádza z roku 1197 a
je obsiahnutá v jednom z dokumentov kláštora v Selz. V zozname obyvateľov
Štrasburgu z roku 1266 je 10 Knobloch a v roku 1283 je už 18 mužských
zástupcov tejto rodiny. Štrasburg bol v tej dobe majetkom biskupov.
Najstaršie informácie o Knoblochových zo St. Gallene pochádzajú z roku 1388.
|
| |
|
|
| Kiam oni fondadis novajn abatejojn, tiam el la patrina klostro kune kun
grupo de monakoj migris ankaŭ ĝardenistoj, terkulturistoj kaj metiistoj.
Inter ili estis Knoblochoj kaj tiumaniere ekestis novaj gentnestoj en jenaj
regionoj: Badenio, Boĥemio, Frankonio, Harcmontaro, Heslando, Lotaringio,
Saksio, Salzburg, Silezio, Supra Luzacio, Turingio, Vurtembergo. |
|
Keď bola zriadená nová opátstva, cestovali záhradníci, farmári a
remeselníci z materského kláštora so skupinou mníchov. Knoblochová boli
medzi nimi, a tak bola vytvorená nová rodinná hniezda v týchto regiónoch:
Baden, Česká republika, Franky, Horné Lužice, Hesensko, Lotrinsko, Sasko,
pohoria Harz, Salzbursko, Sliezsko, Durínsko, Württemberg. |
| |
|
|
| Probable pro iuj meritoj en militiroj dekkelkaj Knoblochoj estis
nobiligitaj kaj ricevis bienojn. Plimulto de tiuj noblaj linioj intertempe
estingiĝis en viraj linioj. Nuntempe vivas nemultaj reprezentanoj de 3
noblaj linioj: Knoblauch el Hatzbach (Heslando), Knoblauch el Pessin
(Brandenburgio) kaj Knobloch el Losgehnen (Orienta Prusio). Kelkaj familioj
el Strasburgo kaj Frankfurto sur Majno apartenis al patriciaro de tiuj
urboj, sed probable en viraj linioj ili jam antaŭ jarcentoj estingiĝis. |
|
Pravdepodobne pre niektoré zásluhy na vojnových výpravách asi tucet
Koblochů dostalo šľachtické tituly a majetky. Väčšina z týchto vznešených
línií medzitým zomrela bezdetná. Dnes existuje len niekoľko zástupcov 3
ušľachtilých línií: Knoblauch z Hatzbachu (Hesensko), Knoblauch z Pessina
(Brandenbursko) a Knobloch z Losgehnenu (východné Prusko). Rodiny Knobloch
zo Štrasburgu a Frankfurte nad Mohanom patrili k patriciátu týchto miest,
ale v mužských líniách pravdepodobne vymreli pred stáročiami. |
| |
|
|
| En 1517 Marteno Luter anoncas siajn 95 tezojn, per kio komenciĝs
Reformacio. Multaj benediktanaj klostroj estas likviditaj, kaj Knoblochoj
loĝantaj en apartenantaj al ili vilaĝoj fariĝas evangelianoj. La aŭgsburga
religia paco, kontraktita en 1555, enkondukas la principon „cuius regio eius
religio“. Pri kredkonfeso de regatoj decidas nun reganta sur tiu teritorio
princo. En la jaroj 1618-1648 okazas la tridekjara milito, rezulte de kiu
protestantoj perdas povon en multaj regionoj enloĝataj de Knoblochoj. Tiuj,
kiuj ne konsentis rekatolikiĝi, vendas siajn nemoveblaĵojn kaj migras al
regionoj en kiuj daŭre regas protestantoj. Knoblochoj de Alzaco migras tiam
al Vurtembergo kaj Palatinato. Knoblochoj de Boĥemio al Silezio kaj Supra
Luzacio. Knoblochoj el Slovakio al Brandenburgio. Knoblochoj en Moravio
restas evangelianoj, tamen post la aŭstra-prusa milito en 1741 translokiĝas
al Supra Luzacio. Multaj enigmoj ligitaj kun fruaj migradoj de Knoblochoj
restas ankoraŭ por solvi. |
|
V roku 1517 zverejňuje Martin Luther svojich 95 téz, ktoré ohlasujú
začiatok reformácie. Mnoho benediktínskych kláštorov je zlikvidované a
Knoblochová žijúci v ich podriadených dedinách sa stávajú evanjelikov.
Augsburský náboženský mier, uzavretý v roku 1555, zavádza princíp "Cuius
regio eius religio". O náboženstvo poddaných teraz rozhoduje vládnucej princ
v tejto oblasti. V rokoch 1618-1648 prebehla tridsaťročná vojna, v ktorej
dôsledku protestanti stratili vplyv v mnohých oblastiach obývaných Knobloch.
Tí, ktorí sa odmietli vrátiť do katolíckej cirkvi, predali svoj majetok a
cestovali do regiónov, kde si protestanti udržali svoju moc.Knoblochová z
Alsaska potom cestujú do Württemberg a Falcka, českí Knoblochová do Sliezska
a Hornej Lužice, Knoblochová zo Slovenska do Brandenburska. Knoblochová na
Morave zostali evanjelikov, ale po prusko-rakúskej vojne v roku 1741 sa
presťahovali do Hornej Lužice. Mnoho hádaniek súvisiacich s dočasnými
putovaním Knobloch zostáva ešte vyriešiť. |
| |
|
|
| Pli postaj migradoj de Knoblochoj ne posedas jam religian fonon, sed nur
pure ekonomian. Vurtembergo, Badenio, Alzaco, Palatinato, Heslando estas
troloĝataj kaj okazas tie organizita varbkampanjo de koloniistoj fare de
Usono, Ruslando, Aŭstrio kaj Pruslando. Knoblochoj setlas tiam apud Volgo
kaj Nigra Maro, en Bukovino, Besarabio, Galicio, Kroatio, Banato, Hungario,
Grandpolio kaj Vistula Pomeranio. En 1830 al Pabianice apud Lodz el Ĉeĥio
venas Knoblochoj laŭprofesie teksistoj. Tiutempe Knoblochoj elmigras ankaŭ
al transmaraj landoj: Usono, Kanado, Argentino, Novzelando, Sudafriko kaj
Namibio. Karl Fredrik Knobloch el Saksio elmigris ĉ. 1800 al Norvegio,
edziĝante survoje en Danio. Liaj idoj loĝas nuntempe en Hammerfest (la plej
norde situanta urbo de la mondo) kaj en Svedio kaj Finnlando. |
|
Neskoršie putovanie Knobloch už nemalo náboženský základ, ale čisto
ekonomický základ. Württemberg, Baden, Alsasko, Falcko a Hesensko sú veľmi
preplnené a prebieha tu organizovaná kampaň s náborom kolonistov zo strany
USA, Ruska, Rakúska a Pruska.
Knoblochová sa potom usadili na rieke Volge, Bukowine, Besarábie,
Galícii, v blízkosti Odesy, Chorvátska, Banátu, Maďarska, Veľkopoľska a
Visly Pomoranska. V roku 1830 prišli do Pabianice
Knoblochová z Čiech profesionálnymi tkáči. Počas tejto doby
Knoblochová tiež emigrovali do zámorských krajín USA, Kanady,
Argentíny, Nového Zélandu, Južnej Afriky a Namíbie. Carl Fredrik Knobloch zo
Saska cestuje do Nórska okolo roku 1800 a vydáva sa v Dánsku. Jeho
potomkovia teraz žijú v Hammerfestu (najsevernejšom meste na svete), rovnako
ako vo Švédsku a Fínsku.
|
| |
|
|
| Mi jam sukcesis kompili genealogiajn arbojn ampleksantaj dekkelkajn
generaciojn por multaj linioj de la gento Knobloch. Oni komencis registradon
de naskiĝoj (baptoj), nuptoj kaj mortoj (entombigoj) nur ĉ.1550, sed pro
militoj kaj incendioj ne ĉiuj matrikulaj libroj konserviĝis ĝis niaj tempoj.
Tamen mi esperas, ke per nia komuna agado ni sukcsos kunigi multajn
menciitajn en tiu ĉi retejo liniojn en pli oldajn kaj grandajn liniojn
komenciĝantajn ĉ. 1650. |
|
Už sa mi podarilo zostaviť rodokmene pokrývajúci niekoľko generácií pre
mnoho línií rodiny Knobloch. Registrácia narodenia (krstu), svadby a úmrtia
(pohreby) začala okolo roku 1550, ale kvôli vojnám a požiarom nie všetky
knihy záznamov prežili do našej doby. Dúfam však, že vďaka našej spolupráci
budeme môcť spojiť mnoho liniek spomínaných na tomto webe do starších a
väčších liniek počnúc okolo roku 1650. |
| |
|
|
mnohojazyčné