Edward Wojtakowski |
|
Edward Wojtakowski |
|
|
|
Benediktanoj kaj la gento
Knobloch |
|
Benediktiner und die Sippe
Knobloch |
|
|
|
Lulilo de la gento Knobloch estis Alzaco, en kiu jam ekde la
7-a jarcento vigle agis benediktanoj kaj poste ankaŭ cistercianoj. Iliaj
klostroj ekzistis en Alsbach (Alspach), Altdorf, Andlau, Ebersmünster,
Enschingen, Graufthal, Lützel (Lucelle), Maursmünster (Marmoutier), Munster
im Gregoriental, Murbach, Neuburg (Neubourg), Niedermünster, Odilienberg
(Ottilienberg), Paris ĉe Orbey, St. Johann, St. Leonhard, St. Marx, St.
Walburg, Schlettstadt (Sélestat), Selz, Thierenbach kaj Weißenburg
(Wissembourg). Knoblochoj loĝis en vilaĝoj apartenantaj al benediktanoj kaj
komence okupiĝis pri kultivado de ajlo. Benediktanoj alte aprezis sanigan
efikon de ajlo kaj unuaj venigis kaj ekkultivis tiun planton en Mezeŭropo
(Sankt Gallen). |
|
Die Wige der Sipe Knobloch war Elsaß, wo schon seit dem 7.
Jahrhundert rege Tätigkeit der Benediktiner
und
später auch Zisterzienser. Ihre Klöster gab es in
Alsbach (Alspach), Altdorf, Andlau, Ebersmünster, Enschingen,
Graufthal, Lützel (Lucelle), Maursmünster (Marmoutier), Munster im
Gregoriental, Murbach, Neuburg (Neubourg), Niedermünster, Odilienberg
(Ottilienberg), Paris ĉe Orbey, St. Johann, St. Leonhard, St. Marx, St.
Walburg, Schlettstadt (Sélestat), Selz, Thierenbach kaj Weißenburg
(Wissembourg). Die Benediktoner schätzen die Heilwirkung des Knoblaucjs hoch
ein und haben diese Pflanze zuerst nach Mitteleuropa gebracht und angebaut
(Sankt Gallen). |
|
|
|
Ĝardenistij ‒ kultivantoj de ajlo en ĝardenoj de
benediktanoj ‒ jam en la 11-a kaj 12-a jarcentoj ricevis familian nomon
Knobloch = ajlo (altgermane Klobelouch = displitata cepo). Tiel la
familia nomo Knobloch aparftenas alñla plej malnova germana nomtavolo. |
|
Die Gärtner ‒ Abbauer des Knoblauches in Gärten der
Benediktiner ‒ haben schon im 11. und 12. Jahrhundert den Faniliennamen
Knobloch (althochdeutsch Klobelouch = zerklŭftete Zwiebel) bekommen.
So der Familienname Knobloch gehört der ältesten deutschen Namensschicht an, |
|
|
|
La plej olda skriba informo pri la nomo Knobloch
(Clobelouch) devenas el 1197 kaj entenas ĝin unu el dokumentoj de la klostro
en Selz. Sur la listo de loĝantoj de Strasburgo el 1266 estas 10 Knoblochoj,
kaj en 1283 jam 18 viraj reprezentantoj de tiu gento. Strasburgo estis
tiutempe propraĵo de episkopoj. La plej malnova informo pri Knoblochoj en
Sankt Gallen devenas el 1388. |
|
Die älteste Aufzeichnung des Namens Knobloch (Clobelouch)
stammt aus dem Jahr 1197 und ist in einem der Dokumente des Klosters in Selz
enthalten. In der Liste der Straßburger Einwohner von 1266 sind 10 Knoblochs
aufgeführt, und 1283 gibt es bereits 18 männliche Vertreter dieser Familie.
Straßburg war zu dieser Zeit Eigentum der Bischöfe. Die ältesten
Informationen über die Knoblochs von St. Gallen stammen aus dem Jahr 1388. |
|
|
|
Kiam oni fondadis novajn abatejojn, tiam el la patrina
klostro kune kun grupo de monakoj migris ankaŭ ĝardenistoj, terkulturistoj
kaj metiistoj. Inter ili estis Knoblochoj kaj tiumaniere ekestis novaj
gentnestoj en jenaj regionoj: Badenio, Boĥemio, Frankonio, Harcmontaro,
Heslando, Lotaringio, Saksio, Salzburg, Silezio, Supra Luzacio, Turingio,
Vurtembergo. |
|
Als neue Abteien gegründet wurden, reisten Gärtner, Bauern
und Handwerker mit einer Gruppe von Mönchen aus dem Mutterkloster. Knoblochs
gehörten dazu, und so entstanden neue Familiennester in folgenden Regionen:
Baden, Tschechien, Franken, Oberlausitz, Hessen, Lothringen, Sachsen, Harz,
Salzburg, Schlesien, Thüringen, Württemberg. |
|
|
|
Probable pro iuj meritoj en militiroj dekkelkaj Knoblochoj
estis nobeligitaj kaj ricevis bienojn. Plimulto de tiuj nobelaj linioj
intertempe estingiĝis en viraj linioj. Nuntempe vivas nemultaj reprezentanoj
de 3 nobelaj linioj: Knoblauch el Hatzbach (Heslando), Knoblauch el Pessin
(Brandenburgio) kaj Knobloch el Losgehnen (Orienta Prusio). Kelkaj familioj
el Strasburgo kaj Frankfurto sur Majno apartenis al patriciaro de tiuj
urboj, sed probable en viraj linioj ili jam antaŭ jarcentoj estingiĝis. |
|
Wahrscheinlich erhielt ein Dutzend Koblochs für einige
Verdienste bei Kriegsexpeditionen Adelstitel und Nachlässe. Die meisten
dieser edlen Linien sind inzwischen kinderlos gestorben. Heute gibt es nur
noch wenige Vertreter von 3 Adelslinien: Knoblauch aus Hatzbach (Hessen),
Knoblauch aus Pessin (Brandenburg) und Knobloch aus Losgehnen (Ostpreußen).
Die Knobloch-Familien aus Straßburg und Frankfurt am Main gehörten zum
Patriziat dieser Städte, aber in den männlichen Linien sind sie
wahrscheinlich vor Jahrhunderten ausgestorben. |
|
|
|
En 1517 Marteno Luter anoncas siajn 95 tezojn, per kio
komenciĝs Reformacio. Multaj benediktanaj klostroj estas likviditaj, kaj
Knoblochoj loĝantaj en apartenantaj al ili vilaĝoj fariĝas evangelianoj. La
aŭgsburga religia paco, kontraktita en 1555, enkondukas la principon „cuius
regio eius religio“. Pri kredkonfeso de regatoj decidas nun reganta sur tiu
teritorio princo. En la jaroj 1618-1648 okazas la tridekjara milito, rezulte
de kiu protestantoj perdas povon en multaj regionoj enloĝataj de Knoblochoj.
Tiuj, kiuj ne konsentis rekatolikiĝi, vendas siajn nemoveblaĵojn kaj migras
al regionoj en kiuj daŭre regas protestantoj. Knoblochoj de Alzaco migras
tiam al Vurtembergo kaj Palatinato. Knoblochoj de Boĥemio al Silezio kaj
Supra Luzacio. Knoblochoj el Slovakio al Brandenburgio. Knoblochoj en
Moravio restas evangelianoj, tamen post la aŭstra-prusa milito en 1741
translokiĝas al Supra Luzacio. Multaj enigmoj ligitaj kun fruaj migradoj de
Knoblochoj restas ankoraŭ por solvi. |
|
1517 veröffentlicht Martin Luther seine 95 Thesen, die den
Beginn der Reformation markieren. Viele Benediktinerklöster werden
liquidiert, und die in ihren untergeordneten Dörfern lebenden Knoblochs
werden zu Evangelikalen. Der 1555 geschlossene Augsburger Religionsfrieden
führt das Prinzip der "cuius regio eius religio" ein. Die Religion der
Untertanen wird nun vom regierenden Prinzen in der Region festgelegt. In den
Jahren 1618-1648 gab es den Dreißigjährigen Krieg, wodurch die Protestanten
in vielen von Knoblochs bewohnten Regionen ihren Einfluss verloren.
Diejenigen, die sich weigerten, zur katholischen Kirche zurückzukehren,
verkaufen ihr Eigentum und reisen in Regionen, in denen die Protestanten
ihre Macht behalten haben. Die Knoblochs aus dem Elsass reisen dann nach
Württemberg und in die Pfalz, die tschechischen Knoblochs nach Schlesien und
in die Oberlausitz, die Knoblochs aus der Slowakei nach Brandenburg. Die
Knoblochs in Mähren blieben evangelisch, zogen aber nach dem
preußisch-österreichischen Krieg 1741 nach Oberlausitz. Viele Rätsel im
Zusammenhang mit den frühen Wanderungen von Knoblochs müssen noch gelöst
werden. |
|
|
|
Pli postaj migradoj de Knoblochoj ne posedas jam religian
fonon, sed nur pure ekonomian. Vurtembergo, Badenio, Alzaco, Palatinato,
Heslando estas troloĝataj kaj okazas tie organizita varbkampanjo de
koloniistoj fare de Usono, Ruslando, Aŭstrio kaj Pruslando. Knoblochoj
setlas tiam apud Volgo kaj Nigra Maro, en Bukovino, Besarabio, Galicio,
Kroatio, Banato, Hungario, Grandpolio kaj Vistula Pomeranio. En 1830 al
Pabianice apud Lodz el Ĉeĥio venas Knoblochoj laŭprofesie teksistoj.
Tiutempe Knoblochoj elmigras ankaŭ al transmaraj landoj: Usono, Kanado,
Argentino, Novzelando, Sudafriko kaj Namibio. Karl Fredrik Knobloch el
Saksio elmigris ĉ. 1800 al Norvegio, edziĝante survoje en Danio. Liaj idoj
loĝas nuntempe en Hammerfest (la plej norde situanta urbo de la mondo) kaj
en Svedio kaj Finnlando.
|
|
Die späteren Wanderungen der Knoblochs hatten keine
religiöse, sondern eine rein wirtschaftliche Grundlage mehr. Württemberg,
Baden, Elsass, Pfalz und Hessen sind sehr überfüllt, und hier findet eine
organisierte Rekrutierungskampagne der Vereinigten Staaten, Russlands,
Österreichs und Preußens statt. Die Knoblochs siedeln sich dann an der
Wolga, in Bukowina, Bessarabien, Galizien, in der Nähe von Odessa, Kroatien,
Banat, Ungarn, Großpolen und der Weichsel Pommern an. 1830 kam Knoblochs aus
Böhmen von Berufswebern nach Pabianice. Während dieser Zeit wandern die
Knoblochs auch in die überseeischen Länder der USA, Kanadas, Argentiniens,
Neuseelands, Südafrikas und Namibias aus. Carl Fredrik Knobloch aus Sachsen
reist um 1800 nach Norwegen und heiratet in Dänemark. Seine Nachkommen leben
heute in Hammerfest (der nördlichsten Stadt der Welt) sowie in Schweden und
Finnland. |
|
|
|
Mi jam sukcesis kompili genealogiajn arbojn ampleksantaj
dekkelkajn generaciojn por multaj linioj de la gento Knobloch. Oni komencis
registradon de naskiĝoj (baptoj), nuptoj kaj mortoj (entombigoj) nur ĉ.1550,
sed pro militoj kaj incendioj ne ĉiuj matrikulaj libroj konserviĝis ĝis niaj
tempoj. Tamen mi esperas, ke per nia komuna agado ni sukcsos kunigi multajn
menciitajn en iu retejo liniojn en pli oldajn kaj grandajn liniojn
komenciĝantajn ĉ. 1650. |
|
Ich habe es bereits geschafft, Stammbäume zu erstellen, die
mehrere Generationen für viele Linien der Familie Knobloch abdecken. Die
Registrierung von Geburten (Taufen), Hochzeiten und Todesfällen
(Bestattungen) begann um 1550, aber aufgrund von Kriegen und Bränden sind
nicht alle Rekordbücher bis heute erhalten. Ich hoffe jedoch, dass wir dank
unserer Zusammenarbeit viele der auf dieser Website erwähnten Linien ab 1650
zu älteren und größeren Linien kombinieren können. |
|
|
|