Edward Wojtakowski |
|
Edward Wojtakowski |
|
|
|
Benediktanoj kaj la gento Knobloch |
|
Benediktíni a rod Knoblochů |
|
|
|
Lulilo de la gento Knobloch estis Alzaco, en kiu jam ekde la 7-a
jarcento vigle agis benediktanoj kaj poste ankaŭ cistercianoj. Iliaj
klostroj ekzistis en Alsbach (Alspach), Altdorf, Andlau, Ebersmünster,
Enschingen, Graufthal, Lützel (Lucelle), Maursmünster (Marmoutier), Munster
im Gregoriental, Murbach, Neuburg (Neubourg), Niedermünster, Odilienberg
(Ottilienberg), Paris ĉe Orbey, St. Johann, St. Leonhard, St. Marx, St.
Walburg, Schlettstadt (Sélestat), Selz, Thierenbach kaj Weißenburg
(Wissembourg). Knoblochoj loĝis en vilaĝoj apartenantaj al benediktanoj kaj
komence okupiĝis pri kultivado de ajlo. Benediktanoj alte aprezis sanigan
efikon de ajlo kaj unuaj venigis kaj ekkultivis tiun planton en Mezeŭropo
(Sankt Gallen). |
|
Kolébkou rodu Knoblochů bylo Alsasko, které bylo od 7. století oblastí
živého působení benediktinů a později i cisterciáků. Jejich kláštery
existovaly v Alsbachu (Alspach), Altdorf, Andlau, Ebersmünster, Enschingen,
Graufthal, Lützel (Lucelle), Maursmünster (Marmoutier), Munster im
Gregoriental, Murbach, Neuburg (Neubourg), Niedermünster a Odilienberg
(Ottenberg), Paris poblíž Orbey, St. Johann, St. Leonhard, St. Marx, St.
Walburg, Schlettstadt (Sélestat), Selz, Thierenbach a Weißenburg
(Wissembourg). Knoblochové žili ve vesnicích benediktinů a zpočátku
pěstovali česnek. Benediktíni si vysoce cenili léčivých vlastností česneku a
byli první, kdo ho pěstovali ve střední Evropě (St. Gallen). |
|
|
|
Ĝardenistij ‒ kultivantoj de ajlo en ĝardenoj de benediktanoj ‒ jam en
la 11-a kaj 12-a jarcentoj ricevis familian nomon Knobloch = ajlo
(altgermane Klobelouch = displitata cepo). Tiel la familia nomo
Knobloch aparftenas alñla plej malnova germana nomtavolo. |
|
Zahradníci, kteří pěstovali česnek v benediktinských zahradách, dostali
v 11. nebo 12. století jméno Knobloch (staroněmecký Klobelouch = štípaná
cibule). Příjmení Knobloch proto patří k nejstarší vrstvě německých
příjmení. |
|
|
|
La plej olda skriba informo pri la nomo Knobloch (Clobelouch) devenas el
1197 kaj entenas ĝin unu el dokumentoj de la klostro en Selz. Sur la listo
de loĝantoj de Strasburgo el 1266 estas 10 Knoblochoj, kaj en 1283 jam 18
viraj reprezentantoj de tiu gento. Strasburgo estis tiutempe propraĵo de
episkopoj. La plej malnova informo pri Knoblochoj en Sankt Gallen devenas el
1388. |
|
Nejstarší zmínka o jménu Knobloch (Clobelouch) pochází z roku 1197 a je
obsažena v jednom z dokumentů kláštera v Selzu. V seznamu obyvatel
Štrasburku z roku 1266 je 10 Knoblochů a v roce 1283 je již 18 mužských
zástupců této rodiny. Štrasburk byl v té době majetkem biskupů. Nejstarší
informace o Knoblochových ze St. Gallenu pocházejí z roku 1388.
|
|
|
|
Kiam oni fondadis novajn abatejojn, tiam el la patrina klostro kune kun
grupo de monakoj migris ankaŭ ĝardenistoj, terkulturistoj kaj metiistoj.
Inter ili estis Knoblochoj kaj tiumaniere ekestis novaj gentnestoj en jenaj
regionoj: Badenio, Boĥemio, Frankonio, Harcmontaro, Heslando, Lotaringio,
Saksio, Salzburg, Silezio, Supra Luzacio, Turingio, Vurtembergo. |
|
Když byla zřízena nová opatství, cestovali zahradníci, farmáři a řemeslníci
z mateřského kláštera se skupinou mnichů.
Knoblochové byli mezi nimi, a tak byla vytvořena nová rodinná hnízda v
těchto regionech: Baden, Česká republika, Franky, Horní Lužice, Hesensko,
Lotrinsko, Sasko, pohoří Harz, Salcbursko, Slezsko, Durynsko, Württemberg. |
|
|
|
Probable pro iuj meritoj en militiroj dekkelkaj Knoblochoj estis
nobiligitaj kaj ricevis bienojn. Plimulto de tiuj noblaj linioj intertempe
estingiĝis en viraj linioj. Nuntempe vivas nemultaj reprezentanoj de 3
noblaj linioj: Knoblauch el Hatzbach (Heslando), Knoblauch el Pessin
(Brandenburgio) kaj Knobloch el Losgehnen (Orienta Prusio). Kelkaj familioj
el Strasburgo kaj Frankfurto sur Majno apartenis al patriciaro de tiuj
urboj, sed probable en viraj linioj ili jam antaŭ jarcentoj estingiĝis.
|
|
Pravděpodobně pro některé zásluhy na válečných výpravách asi tucet
Koblochů dostalo šlechtické tituly a majetky. Většina z těchto vznešených
linií mezitím zemřela bezdětná. Dnes existuje jen několik zástupců 3
ušlechtilých linií: Knoblauch z Hatzbachu (Hesensko), Knoblauch z Pessinu
(Braniborsko) a Knobloch z Losgehnenu (východní Prusko). Rodiny Knoblochů ze
Štrasburku a Frankfurtu nad Mohanem patřily k patriciátu těchto měst, ale v
mužských liniích pravděpodobně vymřeli před staletími. |
|
|
|
En 1517 Marteno Luter anoncas siajn 95 tezojn, per kio komenciĝs
Reformacio. Multaj benediktanaj klostroj estas likviditaj, kaj Knoblochoj
loĝantaj en apartenantaj al ili vilaĝoj fariĝas evangelianoj. La aŭgsburga
religia paco, kontraktita en 1555, enkondukas la principon „cuius regio eius
religio“. Pri kredkonfeso de regatoj decidas nun reganta sur tiu teritorio
princo. En la jaroj 1618-1648 okazas la tridekjara milito, rezulte de kiu
protestantoj perdas povon en multaj regionoj enloĝataj de Knoblochoj. Tiuj,
kiuj ne konsentis rekatolikiĝi, vendas siajn nemoveblaĵojn kaj migras al
regionoj en kiuj daŭre regas protestantoj. Knoblochoj de Alzaco migras tiam
al Vurtembergo kaj Palatinato. Knoblochoj de Boĥemio al Silezio kaj Supra
Luzacio. Knoblochoj el Slovakio al Brandenburgio. Knoblochoj en Moravio
restas evangelianoj, tamen post la aŭstra-prusa milito en 1741 translokiĝas
al Supra Luzacio. Multaj enigmoj ligitaj kun fruaj migradoj de Knoblochoj
restas ankoraŭ por solvi.
|
|
V roce 1517 zveřejňuje Martin Luther svých 95 tezí, které ohlašují začátek
reformace. Mnoho benediktinských klášterů je zlikvidováno a Knoblochové
žijící v jejich podřízených vesnicích se stávají evangeliky. Augsburský
náboženský mír, uzavřený v roce 1555, zavádí zásadu „cuius regio eius
religio“. O náboženství poddaných nyní rozhoduje vládnoucí princ v této
oblasti. V letech 1618-1648 proběhla třicetiletá válka, v jejímž důsledku
protestanti ztratili vliv v mnoha oblastech obývaných Knoblochy. Ti, kteří
se odmítli vrátit do katolické církve, prodali svůj majetek a cestovali do
regionů, kde si protestanti udrželi svou moc. Knoblochové z Alsaska poté
cestují do Württembergu a Falcka, čeští Knoblochové do Slezska a Horní
Lužice, Knoblochové ze Slovenska do Braniborska. Knoblochové na Moravě
zůstali evangeliky, ale po prusko-rakouské válce v roce 1741 se přestěhovali
do Horní Lužice. Mnoho hádanek souvisejících s časnými putováními Knoblochů
zbývá ještě vyřešit. |
|
|
|
Pli postaj migradoj de Knoblochoj ne posedas jam religian fonon, sed nur
pure ekonomian. Vurtembergo, Badenio, Alzaco, Palatinato, Heslando estas
troloĝataj kaj okazas tie organizita varbkampanjo de koloniistoj fare de
Usono, Ruslando, Aŭstrio kaj Pruslando. Knoblochoj setlas tiam apud Volgo
kaj Nigra Maro, en Bukovino, Besarabio, Galicio, Kroatio, Banato, Hungario,
Grandpolio kaj Vistula Pomeranio. En 1830 al Pabianice apud Lodz el Ĉeĥio
venas Knoblochoj laŭprofesie teksistoj. Tiutempe Knoblochoj elmigras ankaŭ
al transmaraj landoj: Usono, Kanado, Argentino, Novzelando, Sudafriko kaj
Namibio. Karl Fredrik Knobloch el Saksio elmigris ĉ. 1800 al Norvegio,
edziĝante survoje en Danio. Liaj idoj loĝas nuntempe en Hammerfest (la plej
norde situanta urbo de la mondo) kaj en Svedio kaj Finnlando. |
|
Pozdější putování Knoblochů již nemělo náboženský základ, ale čistě
ekonomický základ. Württemberg, Baden, Alsasko, Falc a Hesensko jsou velmi
přeplněné a probíhá zde organizovaná kampaň s náborem kolonistů ze strany
USA, Ruska, Rakouska a Pruska. Knoblochové se poté usadili na řece Volze,
Bukowině, Bessarabii, Galicii, v blízkosti Oděsy, Chorvatska, Banátu,
Maďarska, Velkopolska a Visly Pomořanska. V roce 1830 přišli do Pabianic
Knoblochové z Čech profesionálními tkalci. Během této doby Knoblochové také
emigrovali do zámořských zemí USA, Kanady, Argentiny, Nového Zélandu, Jižní
Afriky a Namibie. Carl Fredrik Knobloch ze Saska cestuje do Norska kolem
roku 1800 a vdává se v Dánsku. Jeho potomci nyní žijí v Hammerfestu
(nejsevernějším městě na světě), stejně jako ve Švédsku a Finsku. |
|
|
|
Mi jam sukcesis kompili genealogiajn arbojn ampleksantaj dekkelkajn
generaciojn por multaj linioj de la gento Knobloch. Oni komencis registradon
de naskiĝoj (baptoj), nuptoj kaj mortoj (entombigoj) nur ĉ.1550, sed pro
militoj kaj incendioj ne ĉiuj matrikulaj libroj konserviĝis ĝis niaj tempoj.
Tamen mi esperas, ke per nia komuna agado ni sukcsos kunigi multajn
menciitajn en tiu ĉi retejo liniojn en pli oldajn kaj grandajn liniojn
komenciĝantajn ĉ. 1650. |
|
Už se mi podařilo sestavit rodokmeny pokrývající několik generací pro
mnoho linií rodiny Knoblochů. Registrace narození (křtu), svatby a úmrtí
(pohřby) začala kolem roku 1550, ale kvůli válkám a požárům ne všechny knihy
záznamů přežily do naší doby. Doufám však, že díky naší spolupráci budeme
moci spojit mnoho linek zmíněných na tomto webu do starších a větších linek
počínaje kolem roku 1650. |
|
|
|